Szczepienia. Obowiązkowe i zalecane szczepionki dla dzieci i dorosłych

Dzięki szczepieniom można skutecznie zapobiegać zachorowaniu na wiele dolegliwości przenoszonych przez drobnoustroje – bakterie, wirusy. Szczepieniom poddawane są zarówno małe dzieci, jak również mogą korzystać z nich osoby dorosłe. Jakie szczepienia są obowiązkowe, a jakie zalecane?

 

Czym jest szczepionka?

Szczepionkami nazywa się specjalne preparaty, których zadaniem jest imitowanie infekcji organizmu, a tym samym podniesienie jego odporności na dany drobnoustrój. Organizm wypracowuje wtedy odpowiednią odpowiedź immunologiczną – odpornościową, a dzięki pamięci immunologicznej może skutecznie walczyć z kolejną infekcją wywołaną przez ten sam patogen.

 

W większości przypadków szczepienia całkowicie zapobiegają zachorowaniu, a w wybranych znacznie osłabiają przebieg choroby, dzięki czemu może nie być ona tak groźna dla osoby chorej. W rezultacie szczepienia są o wiele bezpieczniejsze niż naturalne przechorowanie danej dolegliwości.

 

Dla uzyskania optymalnej odporności całej populacji konieczne jest szczepienie jak najwyższej liczby osób. Wówczas chronione są również te osoby, które nie mogą się zaszczepić, na przykład z powodu chorób.

 

Jak wygląda szczepienie?

Najczęściej szczepionki podawane są w formie iniekcji podskórnej albo domięśniowej w zależności od ich formy. Wyróżnia się także szczepionki doustne.

 

Przed wykonaniem szczepienia pacjent powinien być poddany badaniu, aby wykluczyć ewentualne przeciwwskazania do dokonania procedury. W takim przypadku szczepienie może być wykonane w innym terminie, chyba że u pacjenta nie można go wykonać.

 

Kalendarz szczepień w Polsce

W Polsce obowiązuje kalendarz szczepień, który włącza obowiązek szczepienia osób do ukończenia 19. roku życia.

 

Dodatkowo, szczepieniom muszą poddawać się osoby, które są szczególnie narażone na infekcje, na przykład osoby wykonujące zawody medyczne, pacjenci przed wzięciem udziału w zabiegach chirurgicznych.

 

Konsekwencje wynikające z niepoddania się obowiązkowi szczepień ochronnych to kara grzywny albo kara nagany.

 

Szczepienia obowiązkowe w Polsce

W Polsce prowadzi się szereg szczepień obowiązkowych, które podawane są dzieciom od pierwszej doby życia aż do 19. roku życia lub ostatniego roku nauki w szkole.

 

Szczepienia obowiązkowe:

• 24 godziny po urodzeniu: szczepienia przeciwko WZW typu B, gruźlicy.
• miesiąc życia: szczepienia przeciwko WZW typu B, błonicy, tężcowi, krztuścowi, zakażeniom Haemophilus influenzae typu b, Streptococcus pneumoniae.
• –4. miesiąc życia: szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b, Streptococcus pneumoniae.
• –6. miesiąc życia: szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b.
• miesiąc życia: szczepienia przeciwko WZW typu B.
• –14. miesiąc życia: szczepienia przeciwko odrze, śwince, różyczce, Streptococcus pneumoniae.
• –18. miesiąc życia: szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b.
• rok życia: szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis.
• rok życia: szczepienia przeciwko odrze, śwince, różyczce.
• rok życia: szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi.
• rok życia: szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi.

 

Szczepienia dodatkowe

Poza szczepieniami obowiązkowymi można także wybrać szczepienia dodatkowe, dobrowolne dla dzieci oraz dla dorosłych.

 

Wśród szczepień dodatkowych znajdują się głównie:

• szczepienie przeciwko biegunce rotawirusowej
• szczepienie przeciwko pneumokokom
• szczepienie przeciwko ospie wietrznej
• szczepienie przeciwko WZW typu A
• szczepienie przeciwko grypie
• szczepienie przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV)